Viêm xoang cấp là gì? Biểu hiện, chẩn đoán và điều trị

Viêm xoang cấp là tình trạng viêm nhiễm tại hốc xoang đang diễn ra với mức độ nhẹ, có thể điều trị khỏi hoàn toàn chỉ sau thời gian ngắn. Các triệu chứng của bệnh như đau nhức đầu, chảy dịch mũi, nghẹt thở,… khiến người bệnh cmar thấy rất khó chịu và gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, đây lại là bệnh lý không quá nguy hiểm, nếu được xử lý đúng cách sẽ không gây hại đến sức khỏe.

Viêm xoang cấp là gì?

Xoang là những hốc rỗng nằm ở hai bên hốc mũi và cạnh hốc mắt. Ở một người lớn trưởng thành sẽ có 4 hốc xoang và chúng nằm đối xứng với nhau qua hai bên hốc mũi. Các hốc rỗng này được bao phủ bằng một lớp niêm mạc mỏng có chức năng hấp thụ oxy và đào thải vi khuẩn, tạp chất, dịch nhầy ra bên ngoài.

Viêm xoang cấp là tình trạng bít tắc lỗ thông xoang. Lúc này, dịch nhầy sẽ bị ứ đọng lại bên trong, tạo cơ hội cho vi khuẩn sinh sôi phát triển và tấn công gây viêm nhiễm. Dịch nhầy tiết ra khi bị viêm xoang sẽ có màu trắng hoặc vàng, chảy ngược xuống họng và gây hôi miệng. Khi bị viêm xoang cấp, lớp niêm mạc lót trong hốc xoang cũng trở nên phù nề và gây ra triệu chứng nghẹt mũi rất khó chịu. Các triệu chứng này chỉ diễn ra kéo dài và hết hẳn trong vòng 8 tuần. Ngược lại, nếu bệnh diễn ra kéo dài hơn 8 tuần nghĩa là bệnh đã chuyển biến sang giai đoạn mãn tính.

Đây là bệnh lý có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, nhưng thường gặp nhất là người dân sống ở khu vực thành thị. Ở nước ta, viêm xoang là bệnh lý xảy ra khá phổ biến do ảnh hưởng của khí hậu và môi trường ô nhiễm. Thống kê y khoa cho thấy, có 2 – 5% dân số nước ta mắc phải căn bệnh này.

Nếu bệnh viêm xoang khởi phát do những bất thường bên trong cấu trúc mũi thì bệnh không có khả năng lây nhiễm sang người khác. Còn ở những trường hợp viêm xoang do nhiễm khuẩn và nhiễm virus, bệnh vẫn có khả năng lây nhiễm nếu có tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh. Những người có sức đề kháng yếu kém sẽ có nguy cơ bị lây nhiễm cao hơn người khỏe mạnh.

Biểu hiện của bệnh viêm xoang cấp

Tùy thuộc vào mức độ bệnh trạng mà biểu hiện ra bên ngoài của bệnh sẽ có sự khác nhau. Các triệu chứng điển hình của bệnh mà trường hợp nào cũng mắc phải là:

• Ban đầu người bệnh sẽ có triệu chứng sốt nhẹ từ 38 – 39 độ và luôn mệt mỏi.
• Xuất hiện các cơn đau nhức tại vùng mặt theo cơn. Dựa vào vị trí xoang bị viêm mà cơn đau có thể xuất hiện ở đầu, gáy, má, hốc mắt, thái dương,… Những trường hợp bệnh nặng, còn đau có thể lan rộng lên vùng đỉnh đầu và răng hàm.
• Có hiện tượng chảy dịch mũi ngược vào trong cuống họng. Tính chất vật lý của lớp dịch này là đặc nhầy, màu trắng đục hoặc vàng kèm theo mùi hôi khó chịu.
• Tắc nghẽn khoang xoang gây nghẹt mũi và khó thở. Vào buổi tối hoặc khi nằm, tình trạng nghẹt mũi sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khiến người bệnh không thở được. Nhiều trường hợp còn gây ảnh hưởng đến khứu giác.
• Ngoài ra, người bệnh còn phải đối mặt với một số triệu chứng khác như đau và ù tai, khô rát cổ họng,…

Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang cấp

Bác sĩ chuyên khoa cho biết, có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh viêm xoang cấp tính. Bạn cần phải nắm rõ để có thể chủ động trong việc phòng ngừa bệnh. Dưới đây là các nguyên nhân gây ra bệnh thường gặp bạn có thể tham khảo:

• Do nhiễm khuẩn: Bệnh viêm xoang cấp có thể khởi phát sau khi mắc các bệnh lý nhiễm khuẩn như cảm cúm, viêm amidan, viêm mũi dị ứng,…
• Cơ địa mẫn cảm: Những người có cơ địa nhạy cảm dễ dị ứng với các dị nguyên như lông thú, bụi bẩn, phấn hoa,… cũng có nguy cơ bị viêm xoang cấp cao hơn bình thường.
• Bệnh lý: Viêm xoang mũi rất dễ khởi phát ở những người mắc các bệnh lý như viêm hốc mắt, viêm răng hàm trên.

• Bất thường về giải phẫu vùng mũi: Viêm xoang cấp tính dễ khởi phát khi có những bất thường về giải phẫu vùng mũi như xuất hiện khối u, lệch vách ngăn mũi, bóng khí cuốn giữa,…
• Chấn thương: Nếu bạn bị chấn thương tại vùng xoang gây ra các biến chứng như tắc lỗ thông xoang, kẹt dị vật trong hốc mũi, lệch vách ngăn mũi,… sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh viêm xoang cấp khởi phát.
• Nguyên nhân khác: Một số tác nhân khác làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh là sống trong môi trường ô nhiễm, tính chất công việc thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, suy giảm hệ miễn dịch do bệnh lý mãn tính, chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học,…

Cách chẩn đoán bệnh viêm xoang cấp

Khi nghi ngờ bản thân bị viêm xoang cấp, người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiến hành thăm khám để được hướng dẫn điều trị đúng cách. Lúc này bác sĩ sẽ hỏi người bệnh có tiền sử mắc bệnh cảm cúm gây viêm amidan trước đó không. Sau đó, tiến hành kiểm tra các triệu chứng lâm sàng mà người bệnh mắc phải.

Để có thể đưa ra kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết khác. Cụ thể là:

• Chụp X-quang: Hình ảnh xoang trên phim bị mờ nhưng độ chính xác không cao.
• Nội soi hốc mũi: Quan sát sẽ thấy cuốn mũi bị phù nề, lớp niêm mạc có màu đỏ tươi. Khe mũi hẹp hơn so với bình thường và có dịch chảy từ trong ra.
• Chụp CT: Giúp bác sĩ quan sát rõ ràng tình trạng ứ dịch và mờ tại các hốc xoang.

Dựa vào kết quả thăm khám ở trên, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh mà bạn gặp phải và lên phác đồ điều trị phù hợp nhất, giúp đẩy lùi nhanh chóng các triệu chứng do bệnh gây ra.

Phương pháp điều trị bệnh viêm xoang cấp

Viêm xoang cấp tính chỉ mới là giai đoạn nhẹ của bệnh viêm xoang, nếu được phát hiện và điều trị đúng cách thì chỉ sau 7 – 10 ngày bệnh sẽ thuyên giảm hẳn. Ngược lại, nếu bạn chủ quan bệnh sẽ tiến triển sang giai đoạn mãn tính khó điều trị dứt điểm và dễ tái phát. Vì thế, bạn cần phải đặc biệt chú ý đến tình trạng sức khỏe của bản thân để sớm phát hiện ra bệnh và có biện pháp xử lý đúng cách. Dưới đây là các phương pháp chữa viêm xoang cấp tính được áp dụng phổ biến bạn có thể tham khảo:

Chữa viêm xoang cấp bằng thuốc Tây y

Dùng thuốc Tây y là phương pháp trị bệnh được ưu tiên áp dụng hiện nay. Thành phần dược tính cao trong thuốc Tây y sẽ giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra. Dựa vào mức độ bệnh trạng mà bác sĩ sẽ kết hợp điều trị bằng nhiều loại thuốc khác nhau. Các loại thuốc thường được dùng để kê đơn trị bệnh viêm xoang cấp là:

• Thuốc kháng sinh
• Thuốc xịt mũi chứa corticoid
• Thuốc kháng histamin
• Thuốc chống phù nề
• Thuốc giảm đau
• Thuốc co mạch
• …

Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc trị bệnh này không đúng cách có thể phát sinh tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Vì thế, trong quá trình điều trị bạn cần phải tuyệt đối tuân thủ theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc về sử dụng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Chữa viêm xoang cấp bằng bài thuốc dân gian

Các bài thuốc dân gian trị bệnh viêm xoang có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên nên có độ an toàn cao, không phát sinh tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Tuy nhiên, các bài thuốc trị bệnh có nguồn gốc từ dân gian thường mang lại hiệu quả khá chậm, cần thời gian dài áp dụng bệnh mới thuyên giảm. Dưới đây là các bài thuốc dân gian chữa viêm xoang cấp được áp dụng phổ biến hiện nay bạn có thể tham khảo:

Xông hơi nước nấu lá lốt

• Chuẩn bị một nắm lá lốt tươi đem đi rửa sạch bụi bẩn bám xung quanh rồi vớt ra để cho ráo.
• Cho dược liệu vào nồi cùng với 2 lít nước, bắc lên bếp đun sôi trên lửa nhỏ khoảng 5 phút là được.
• Sử dụng nước này để xông hơi vùng mũi cho đến khi nguội hoàn toàn.
• Thực hiện cách trị bệnh này 2 lần/ngày cho đến khi tình trạng bệnh thuyên giảm.

Dùng kết hợp đương quy với râu ngô

• Chuẩn bị 50 gram đương quy và 50 gram râu ngô khô, rửa sạch hai nguyên liệu trên rồi đem đi rang khô.
• Sau đó, dùng một tờ giấy sạch cuộn hai nguyên liệu trên thành điếu.
• Châm lửa đốt cháy một đầu rồi đặt gần mũi để hít lấy khói. Thực hiện cách trị bệnh này  từ 3 – 5 lần/ngày.
• Sau vài ngày áp dụng tình trạng bệnh sẽ dần chuyển biến tốt.

Những điều cần lưu ý dành cho người bệnh

Trong quá trình điều trị viêm xoang cấp, người bệnh cần phải tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để nhanh chóng mang lại hiệu quả. Đồng thời, bạn cũng nên lưu ý đến những điều sau đây:

• Có các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp mỗi khi đi ra ngoài hoặc tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm. Vệ sinh tai mũi họng bằng nước muối sinh lý mỗi ngày giúp đào thải tạp chất ra bên ngoài.
• Hạn chế tiếp xúc với những người đang mắc các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp như viêm họng, viêm xoang, viêm amidan,… Chú ý giữ ấm cơ thể vào những ngày thời tiết chuyển biến lạnh và thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.
• Không sử dụng chung vật dụng cá nhân với người khác, giữ gìn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ và luôn thoáng khí và sử dụng thêm các thiết bị lọc không khí để loại bỏ bụi bẩn.

• Khi bị viêm xoang cấp tính người bệnh cần kiêng cữ các loại thực phẩm cay nóng, đồ ăn dễ gây dị ứng, thực phẩm chế biến sẵn chứa chất bảo quản, chất kích thích,… Nên cân bằng lượng dinh dưỡng nạp vào cơ thể mỗi ngày. Tăng cường ăn rau xanh và các loại trái cây có múi, thực phẩm giàu sắt và kẽm,…
• Duy trì thói quen sinh hoạt tích cực như ngủ đúng giờ và đủ giấc, dành thời gian tập luyện thể dục thể thao, tránh bị căng thẳng,… Tiến hành thăm khám chuyên khoa ngay khi có dấu hiệu của bệnh để được hướng dẫn điều trị dứt điểm ngay khi bệnh còn ở mức độ nhẹ.

Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh viêm xoang cấp tính mà chúng tôi tổng hợp được bạn có thể tham khảo. Hy vọng chúng sẽ giúp ích cho bạn trong việc sớm phát hiện ra bệnh và có các biện pháp xử lý đúng cách ngay từ sớm. Đồng thời, bạn cũng nên hình thành cho bản thân thói quen ăn uống và sinh hoạt tốt để phòng ngừa bệnh tái phát trở lại.

Có thể bạn quan tâm:

• Viêm xoang hàm: Nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị
• Viêm xoang mãn tính là gì? Chẩn đoán và điều trị thế nào?