Bệnh trầm cảm khi mang thai – Nhận biết sớm và cách điều trị
Trầm cảm khi mang thai gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người mẹ và liên quan trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Mặc dù vấn đề này có thể điều trị triệt để nếu được phát hiện sớm nhưng thực tế cho thấy, có rất ít phụ nữ nhận ra những dấu hiệu của sự trầm cảm khi đang mang thai.
Trầm cảm khi mang thai – Thực trạng báo động
Trầm cảm khi mang thai là một bệnh rối loạn cảm xúc được nhiều chuyên gia tin rằng lý do chính đến từ việc thay đổi hormone trong cơ thể người phụ nữ. Cảm xúc của mẹ sẽ có nhiều thay đổi so với trước bởi nhiều tác động từ bên ngoài và có ảnh hưởng trực tiếp đến chính mẹ và thai nhi.
Một nghiên cứu thực tế cho thấy tỷ lệ trầm cảm trước sinh có xu hướng ngày càng tăng. Cụ thể, khả năng bị trầm cảm ở phụ nữ trẻ ngày nay cao hơn tới 51% so với thế hệ trước ( theo nghiên cứu từ các nhà khoa học Đại học Bristol Mỹ). Thống kê cũng cho thấy, khoảng 14 – 23% phụ nữ bị trầm cảm trong thai kỳ và đa số họ cũng không biết mình đang mắc chứng rối loạn tâm lý này.
Chưa dừng lại ở đó, nếu trầm cảm khi mang thai không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, rối loạn tâm lý sẽ diễn biến tồi tệ hơn và có thể kéo theo trầm cảm sau sinh.
Những ảnh hưởng đối với phụ nữ bị trầm cảm khi mang thai
Thực tế, những thay đổi về cảm xúc là biểu hiện bình thường ở mẹ bầu. Đó cũng là lý do chính bản thân người phụ nữ mang thai và người thân của họ không nhận thấy những dấu hiệu của chứng trầm cảm trong thai kỳ.
Bệnh trầm cảm khi mang thai không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn liên quan trực tiếp đến sự phát triển của bé trong bụng mẹ. Chứng này đặc biệt nguy hiểm cho con khi mẹ mang thai 3 tháng đầu tiên như thai kém phát triển, dễ sảy thai, thậm chí sau sinh, bé có thể bị chậm phát triển ngôn ngữ và rối loạn cảm xúc do di truyền từ mẹ.
Riêng đối với người mẹ, mắc chứng trầm cảm khi mang thai thường bị chán ăn, suy nhược cơ thể. Họ cũng sẽ có xu hướng tìm đến với những hành vi tiêu cực như sử dụng bia rượu, thuốc an thần, tệ hơn là tự làm tổn thương cơ thể và tự sát.
Dấu hiệu nhận biết trầm cảm khi mang thai
Mang thai là giai đoạn mang lại nhiều khung bậc cảm xúc đối với người phụ nữ. Đôi khi là những niềm vui đến vỡ òa và có thể là những lần càu nhàu, cáu kỉnh. Tuy nhiên, nếu cảm xúc tiêu cực xuất hiện nhiều hơn và trầm trọng thì có lẽ đây là những dấu hiệu của sự trầm cảm trước sinh.
-
Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết của bệnh trầm cảm khi mang thai:
- Không cảm thấy vui bất kể sự kiện hay hoạt động thú vị nào.
- Lo lắng quá mức, căng thẳng tột độ.
- Hay tức giận, bực bội vô cớ.
- Mất ngủ kéo dài.
- Sử dụng thuốc kích thích như rượu bia, thuốc lá.
- Có ý định tự thương, tự sát.
Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm trước sinh
Cảm xúc của phụ nữ thay đổi khi mang thai đa phần là do thay đổi hormone sinh sản. Song, phần lớn nguyên nhân sâu xa và tạo áp lực khiến chứng trầm cảm diễn biến nặng hơn lại bắt nguồn từ những tác động bên ngoài.
Những nguyên nhân làm tăng nguy cơ dẫn đến trầm cảm trước sinh là:
- Thay đổi Hormone trong cơ thể: Hormone tăng giảm trong thai kỳ không chỉ thay đổi sinh lý người mẹ mà còn khiến họ nhạy cảm hơn. Mẹ bầu sẽ thường mệt mỏi, căng thẳng, đôi lúc cáu kỉnh đặc biệt trong 3 tháng đầu và cuối thai kỳ.
- Di truyền: Nếu người thân trong gia đình có tiền sử rối loạn tâm lý thì người phụ nữ mang thai cũng sẽ có nguy cơ bị trầm cảm.
- Áp lực từ các mối quan hệ xung quanh: Tâm lý của mẹ bầu cũng bị tác động rất lớn từ phía gia đình như mâu thuẫn với bố mẹ, vợ chồng lục đục hay bị người ngoài bàn tán về việc mang thai,…
- Áp lực tài chính: Xu hướng mẹ đơn thân hiện đang rất phổ biến ở thế hệ trẻ ngày nay. Mẹ bầu có thể phải đối mặt với những áp lực về tiền bạc gây lo lắng, căng thẳng dẫn đến trầm cảm.
Phương án điều trị trầm cảm khi mang thai
Trầm cảm khi mang thai cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để an toàn sức khỏe cho cả mẹ và bé. Nếu đang gặp vấn đề về trầm cảm trong thai kỳ, mẹ bầu và gia đình có thể tham khảo một số phương án điều trị sau:
Sử dụng thuốc chữa trầm cảm
Phương án điều trị trầm cảm trước sinh bằng thuốc cần được cân nhắc rất kỹ vì có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi. Một số nghiên cứu đã chỉ ra một số loại thuốc điều trị trầm cảm có thể gây ra những tác dụng phụ như tiền sản giật, sinh non, về sau bé sinh ra có thể bị nhẹ cân, dị tật bẩm sinh, bệnh tim,…
Thuốc thường được khuyến nghị kèm theo liệu pháp tâm lý khi điều trị bệnh nhân bị trầm cảm nặng. Bệnh nhân và người nhà cần tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ và không tự ý mua thuốc để tránh ảnh hưởng đến sản phụ và thai nhi.
Liệu pháp tâm lý
Điều trị tâm lý hiện đang là giải pháp hiệu quả nhất đối với phụ nữ trầm cảm tiền sinh sản. Bệnh nhân sẽ chia sẻ với bác sĩ tâm lý để được tư vấn và hỗ trợ cải thiện chứng trầm cảm khi mang thai. Nhờ vậy, thai phụ có thể giải tỏa được cảm xúc của mình, giúp giảm bớt căng thẳng, áp lực tiền sinh sản, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.
Chồng cần làm gì để vợ bầu bì không bị trầm cảm?
Giai đoạn mang thai không hề dễ dàng đối với một người phụ nữ: những vết rạn xấu xí xuất hiện trên bụng, những cơn mất ngủ triền miên kèm theo đau mỏi, tê phù chân tay. Đây chính là thời điểm người phụ nữ cần được chăm sóc, quan tâm nhất bởi người thân, đặc biệt là anh chồng.
Vậy chồng cần làm gì để vợ bầu luôn vui vẻ, tránh rơi vào trạng thái trầm cảm?
- Dành thời gian bên vợ bầu, không để cô ấy một mình: Điều tuyệt vời nhất là các anh chồng luôn bên cạnh chăm sóc, chiều chuộng vợ bầu hàng ngày. Hãy giúp đỡ cô ấy dọn dẹp nhà cửa, nấu những bữa ăn dinh dưỡng, nắm tay khi đi dạo và dẫn cô ấy đi khám thai định kỳ.
- Động viên và không ngừng dành những lời khen cho vợ: Khi mang thai, người phụ nữ sẽ bắt đầu lo lắng, buồn bã khi thân hình nặng nề, làn da nổi mụn và xuất hiện những vết rạn trên cơ thể. Một người chồng tinh tế sẽ sớm nhận ra điều đó và động viên, an ủi vợ hoặc có thể tìm kiếm những phương pháp làm đẹp tự nhiên, an toàn giúp cô ấy.
- Không để vợ tiếp xúc với người tiêu cực: Nhiều người thường có những ngôn từ tiêu cực như chê bai ngoại hình khi vợ mang bầu, tò mò khiếm nhã về giới tính của em bé. Những điều này cũng có thể ảnh hưởng đến tâm lý của vợ bầu và tính cách của em bé sau này.
- Cùng tham gia lớp học tiền sinh sản: Nhiều cặp vợ chồng trẻ hiện nay thường bỡ ngỡ, thiếu kinh nghiệm khi chuẩn bị chào đón thành viên mới. Người vợ luôn lo lắng cho con và dễ dẫn đến trầm cảm. Người chồng cần đăng ký lớp học tiền sinh sản cùng vợ để tiếp thu đầy đủ kinh nghiệm chăm con, giúp vợ yên tâm và tự tin có thể nuôi dưỡng con thật tốt.
Hy vọng bài viết trên giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh trầm cảm khi mang thai, đặc biệt là nhận biết các triệu chứng sớm để có phương án điều trị kịp thời. Ngoài ra, phụ nữ có thể giảm nguy cơ mắc bệnh trầm cảm trong thai kỳ bằng thói quen ăn uống lành mạnh, nghe nhạc thư giãn, tập yoga và thiền,…Quan trọng nhất vẫn là sự quan tâm, chăm sóc từ gia đình và người thân để mẹ bầu luôn thoải mái, vui vẻ, bé được khỏe mạnh, thông minh.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!